"Durchi durch mi kimmst in de stådt ålla quoin, Durchi durch mi kimst in de schmerzen ea stådt, Durchi durch mi, zu de valorenen söön. Grechtigkeit, håt mei heh'ra schöpfa [i]'m sinn ghåbt, gmåcht bin i worn, vom Herrscha ålla-heiligst, vo da ålla-erst liab, vo d'weisheit d'ihr' kron. S'håt vuar mir nix gebm, auf ewige zeit hi, wås vagängli ward - und i dauat ewi(g?). Låss d'hoffnung oi bleibm, gehst durch mi då eini." Wiari de wort in ea schwoazn foab da-siag, wia's då gschriebm san, üwa'm boik vo dera tiar, moan i: "Moasta, d' wort sant ma hoart in ean sinn." Und er drauf, ois mid weit-sicht a mensch, zu mir: "Då kimt's hiazt drauf au, das't oin zweufi sei låsst, das'd oi feigheit davau-jågst, standt na dafiar. Hiazt san ma au-glaungt, wia i da's z'earst gsågt hå, wo'st de oamsöölign, peinigtn leit z'segn kriagst. de's urteu' vo ea' söö zum teifi gjågt håbm." Nu, håd a sei haund auf de meinige glegt, schaut freidig ge drein, wås ma recht trestlich woar; und er gleidt mi eini, wo d'gheimnis, vasteckt. Duart: a wimman, a woana, a ugmåch gschroa in der luft untam hümmi, gaunz ohne stern. wiar i's s'earst-moi da-hear, rinnan ma d'beel nå[ch]; Språchn oi durcha-naund, a grauenhåfts gred, worte, g'wundn aus schmerz, zungaschläg vo zurn, stimmna kiarad und raach, drein s' påschn vo händ; An goar-so oargn wüarbi - håst då in oa'm fuart und 's nimmt koa endt, in da zeitlos dumprig'n luft wiar waun saund, vo würbi-stiarm auf-blåsn wuart. Und i, gaunz durchanaund, im kopf, in da brust: "Moasta, wås is's, des si då aun mei ohr findt? Und wer san's da, de da schmerz goar so schwaa druckt?" Då er drauf zu mir: "Wås't so dabärmli findst des san de oamsölign söön vo oi dena dena's lebm ohne schaundt und ohn' ehr varinnt. Se stimman ei, in'n greisign chor vo de a, de, ois öngin, weda gegn Gott rebelliert nu eam trei woarn, håbm ge gschaut auf ea söwa. Vom hümi vatriebm, das eam's schee' ned vakimmt, woin's d'höll und de teifi a ned bei si håbm, das d'vadaumt'[n] ned a nu a ehr davau kimmt. Und i: "Moasta, wås quööt ea denn goa so oarg, das's soichane schroa tan, dass so lamentiern?" Er auntwort: "I fåss mi då kurz in de wort: Se håbm koa hoffnung, das's ea lebm nu valiern, und ea blindes lebm, des is so untam hund, das's auf d'aundan oi, volla geifer hi-stiern. Das wås guats vo ea bleibt, d'wölt låssat's ned zua, d'Grechtikeit, s'mittleid schaun's vo da weit' ned aun: do red ned vo ea; schau ge hi und geh zua." Und I siag a standart', wiari uma-schau, wiars mid am soichan hurra då dahi-fliagt, das'st ge moanst, es standt ihr nia wo a råst au. Und so laung de reih, wås ihra hint-drei ziagt, vo leit, dass i's, ament, daglaubm kaam hätt megn, das da tot scho so vühl g'hoit, wiari's då siag. Aft håb i da a poar, de i kennt hå, gsegn, a eam-sein schått siag und dakenn i wieda, z'wegn dem-seinign kloa-muat', d'gross' Ächtung na gwen. Glei håb i's vastaundn, woar ma då sicha, des is da des heiffi vo am soichan gscheer, des mecht ka Herrgott, koa Teifi, bei si håbm. De ölendign, de wo d'a z'lebzeit nia glebt, woarnt da gaunz nåkkat, wiar's då uma-triebm wern vo bremsna und wepsn, de rund-uma gwen. Rechte fuach(n)a vo bluat, håbms im gsicht vo ea, des rinnt ea, mit de beel vamischt, zu de fiass wo's vo grauslige wiarma auf-gsaummit werdt. Und weida nu schau i mi um duart, und siag leit steh, am ufa vo a'm fluss, am broatn; auf des såg i: "Moasta, i bitt di recht liab, låss mi wissn, wer's san, und wölcha oartn da brauch, da-siag i's z'recht bei dem schummrign liacht, das's ea üwa-setzn kaam nu dawoartn." Und er drauf zu mir: "Des wirst scho nu z'hern kriagn, waun nåhant mir zwoa am ufa duart steh bleibm, wo si de traurign wölln vom Acharon wiagn." Auf des richt i'n blick, weng gschaamig nåch drunt, wei i fiacht, das a's vül redn sunst nu üwi nimmt, und såg nix mehr, bis ma am wåssa hibei. Duart gråd auf uns zua, in seim boot drinan, kimmt, 's oit mandl, graab-schädlad vom oita ois wiar, und 's ruaft: "Es sündhåfte söln, es elendign! Hofft's nur ned, das's nu-moi an Hümmi dasiagts! Auf des aunda ufa, kim i, eich hi-z'fiarn, ins ewig' finstre, wo eis und hitz regiert. Und du lebad' söl, wås stehst uma ois wiar!? Schleich di, åwa glei, vo dena de gstorbm han!" Do daun, wiara, das i ned weida-geh, siagt, Moant a: "Auf aunda weg, auf aunda fährn, naant, kimmst durt aun laund; do då kimst ma net drüwa! Weit a leichta's hoiz braucht's, des di da-fiarn kant." Der mi (g)leit': "Charon, hiazt tua do ned uma, so wird's gwoit vo drobm, wo d'måcht so z'woin dahoam, drum schick di då drein, und ned mehrat fråg na." Draufhi woar a schweign, um de waunga mi'm boart, beim Schiffa, der's boot üwa den tria(b)m sumpf fiart, wia eam a gluat in d'augn, de fåst aussa-foahrt. Åwa de söln duart, de so nåkkat und miad, rinnt ålle foarb å(b) und mid ea' zändt klappans, kaam das's de wort, de so haar(b)m, vo eam z'hearn kriagn. Vafluacht håbms an Herrgod, a ean're ötan, de menschli rass, und d' zeit und an ort und saum' der's b'saamt håt und a das's auf d'wölt je kema. Nåchat sans da weng zruck-gwicha, ålle zaum, trenzad ois wiar, auf dem so übin ufa, des ålle da-woart, de's ned baungt vor Gotts naum. Charon, da demon, dem d'augn volla gluat san, gibt ea a zeichen, und er saummit's oi zaum, schlågt an je'n, der si an schlaund låsst, mi'm ruada. Wia im herbst, waun's d'blaatel waaht ålle davau, - oan's nåch dem aunda - bis z'letzt d'astel am baam, auf d'erd uma-liegn segn, wås ebm aun ea drau, auf de oart, schiasst da bese saam vom Adam, da oa nåhm aunda, vom straund, auf sei deitn, eini ins boot, ois deitats am foik So ziagns dahi, umi auf d'aundane seit, üwa's wåssa s'triabe. Bevurs aus-da-steign håst herübm scho wieda an murts-haufm leit. "Schau, mei Bua", sågt da heflich moasta då z'mein', "Ålle de, de da gsturbm sant in Gottes Zorn, findtn si, aus ålla herrn lända, då ei. Und so gnaadig woins üwan fluss drüwa foan, wei d'göttliche grechtigkeit söwa ea treibt, so das's da, wås fiachten, ois blaunga dafoan. Koa guate söö kimmt in der gegndt je vurbei, Und regt si da Charon bei dir a recht auf, kaunst woi draus dasegn, wia då's wort gült, des sei." Und wiara des gsågt håt, wird's ma aundast baung vuar dera finstan gegndt, das's, deng i då drau, mir, fuar aungst, nu-oiwei an schwitz aussa haut. Vo da tränen-tränkt erd, hebt si a wind au, aus dem da a bluat-rodes liacht aussa stroit und in d'knia geng' ma oi meine sinn davau. und i foi wia oana, den da schlåf si hoit. |
'Per me si va ne la città
dolente, Giustizia mosse il mio alto
fattore; Dinanzi a me non fuor cose
create Queste parole di colore
oscuro Ed elli a me, come persona
accorta: Noi siam venuti al loco ov' i'
t'ho detto E poi che la sua mano a la mia puose Quivi sospiri, pianti e alti
guai Diverse lingue, orribili
favelle, facevano un tumulto, il qual
s'aggira E io ch'avea d'error la testa
cinta, Ed elli a me: «Questo misero
modo Mischiate sono a quel cattivo
coro Caccianli i ciel per non esser
men belli, E io: «Maestro, che è tanto
greve Questi non hanno speranza di
morte, Fama di loro il mondo esser non
lassa; E io, che riguardai, vidi una
'nsegna e dietro le venìa sì lunga
tratta Poscia ch'io v'ebbi alcun
riconosciuto, Incontanente intesi e certo
fui Questi sciaurati, che mai non
fur vivi, Elle rigavan lor di sangue il
volto, E poi ch'a riguardar oltre mi
diedi, ch'i' sappia quali sono, e qual
costume Ed elli a me: «Le cose ti fier
conte Allor con li occhi vergognosi e
bassi, Ed ecco verso noi venir per
nave Non isperate mai veder lo cielo: E tu che se' costì, anima
viva, disse: «Per altra via, per
altri porti E 'l duca lui: «Caron, non ti
crucciare: Quinci fuor quete le lanose
gote Ma quell' anime, ch'eran lasse
e nude, Bestemmiavano Dio e lor parenti, Poi si ritrasser tutte quante insieme, Caron dimonio, con occhi di bragia Come d'autunno si levan le
foglie similemente il mal seme
d'Adamo Così sen vanno su per l'onda
bruna, «Figliuol mio», disse 'l
maestro cortese, e pronti sono a trapassar lo
rio, Quinci non passa mai anima
buona; Finito questo, la buia
campagna La terra lagrimosa diede
vento, e caddi come l'uom cui sonno piglia. |